Bỏ lỡ thời điểm vàng tiêm vaccine, 1 lãnh thổ châu Á từng là hình mẫu chống COVID-19 lâm cảnh khốn đốn

Chỉ mới 2 tháng trước, không khí ở đảo Đài Loan (Trung Quốc) chẳng khác gì thời kỳ trước đại dịch COVID-19: các quán karaoke náo nhiệt, các sân bóng chày đông đúc khán giả (khoảng 80% so với sức chứa) và thị trường phát triển mạnh.

Trong hơn 12 tháng, đảo Đài Loan đã được coi là một trong những hình mẫu chống dịch của thế giới nhờ các biện pháp kiểm dịch và truy vết đã giới hạn tác động và ngăn chặn hiệu quả sự lây lan của đại dịch, giữ số ca nhiễm trong khoảng 1000, số ca tử vong dưới 10 người.

Nhưng đầu tuần này, các kệ giấy vệ sinh trong siêu thị ở Đài Loan trở nên trống trơn, các rạp chiếu phim đóng cửa và người dân bắt buộc phải đeo khẩu trang ở nơi công cộng. Thị trường chứng khoán sụt giảm gần 4%, mức giảm mạnh nhất trong một năm nay, theo báo Sydney Morning Herald (SMH).

Chính quyền Đài Loan đã kêu gọi người dân không nên mua sắm hoảng loạn trong bối cảnh một đợt bùng phát mới phá vỡ chuỗi kỷ lục phòng chống dịch của đảo này.

Đài Loan đã bỏ lỡ "thời điểm vàng"?

Vào ngày 20/4, một phi công lái máy bay chở hàng từ Đài Loan đến Úc đã có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2 khi được xét nghiệm tại điểm đến. Hai trong số những người tiếp xúc gần với phi công này cũng có kết quả dương tính. Họ đã đến thăm các địa điểm đông đúc ở Đài Bắc và thành phố Đào Viên, bao gồm hai nhà thờ Hồi giáo và một siêu thị trước khi được xác nhận nhiễm COVID-19.

Đến giữa tháng 5, virus đã lây lan mạnh trở lại trong cộng đồng. Từ 7 ca nhiễm mới được xác nhận vào ngày 11/5, con số ca nhiễm mới đã tăng lên 185 vào ngày 15/5 và 333 ca vào ngày 17/5. Giới chuyên gia y tế cho rằng Đài Loan ra "cơ sự" này vì đã bỏ lỡ thời điểm vàng để triển khai tiêm chủng cho người dân trước khi làn sóng mới của đại dịch ập đến.

Cựu lãnh đạo cơ quan y tế Đài Loan Yang Chih-liang cho biết trọng tâm trong chiến lược chống dịch của đảo này là ngăn chặn sự lây lan của virus. "Nhưng cách tiếp cận này vẫn có một lỗ hổng và cần phải triển khai một chương trình tiêm chủng toàn diện để vá lại lỗ hổng đó", ông Yang bình luận.

Người dân đảo Đài Loan đổ xô đi tiêm vaccine. Ảnh: Bloomberg

Đảo Đài Loan đã đặt mua 10 triệu liều vaccine AstraZeneca, nhưng chỉ mới nhận được 300.000 liều đầu tiên trong tháng 3 và tháng 4 vừa qua, theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông).

Đài Loan cũng đã đặt mua 5 triệu liều vaccine Moderna, và lô đầu tiên dự kiến sẽ cập bến vào cuối tháng 6. 4 triệu liều vaccine COVID-19 khác được phân phối cho Đài Loan thông qua sáng kiến COVAX của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhằm đảm bảo quyền tiếp cận vaccine bình đẳng và công bằng.

Nhưng tính đến ngày 17/5, mới chỉ có 194.678 người dân đảo này đã được tiêm vaccine COVID-19, theo Trung tâm Chỉ huy Dịch tễ Đài Loan.

Như vậy, tính đến nay, đảo Đài Loan mới chỉ tiêm chủng được cho khoảng 1% trong số 23,5 triệu dân. Trong lúc COVID-19 đang "ngủ yên", nhiều người đã có tâm lý chủ quan, không có động lực đi tiêm vaccine. Họ muốn đợi xem vaccine có tác dụng phụ nào không. Nhưng đợt bùng phát mới đã khiến nhiều người vội vàng tìm đến các cơ sở tiêm vaccine.

Mặc dù vậy, các chuyên gia y tế cảnh báo rằng ngay cả khi nhiều người đổ xô đi tiêm vaccine, thì tỉ lệ này của Đài Loan vẫn là quá thấp so với nhiều nơi khác.

"Thành công ban đầu của Đài Loan đã khiến nhiều người có suy nghĩ chủ quan rằng họ không cần tiêm vaccine vì đảo này đã an toàn", Lee Bing-ying, một bác sĩ khoa nhi bình luận.

Bác sĩ Lee nói thêm, nhiều người thậm chí hiểu sai rằng miễn dịch cộng đồng không yêu cầu đại đa số người dân tiêm chủng. "Nhưng sự thật là để đạt được miễn dịch cộng đồng, tỉ lệ tiêm chủng phải đạt hơn 70%", ông Lee nói.

Bác sĩ Lee cho biết, ngay cả khi đạt được thành công ban đầu, thì đảo Đài Loan vẫn yếu thế trước virus khi tỉ lệ người dân tiêm chủng còn thấp.

Tuy nhiên, với số lượng vaccine hiện có khá ít ỏi, Đài Loan sẽ gặp khó khăn nếu lô vaccine mới không được giao tới đúng hạn.

Đây không chỉ là vấn đề của riêng Đài Loan, mà nhiều quốc gia khác tại châu Á như Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc hay Úc cũng đang phải đối mặt với cảnh bấp bênh khi chiến dịch tiêm chủng được triển khai chậm chạp.

Trong khi đó, các nước bị ảnh hưởng nặng từ đầu dịch bệnh như Mỹ và Vương quốc Anh đã tích cực triển khai chương trình tiêm chủng và giờ đây đã mở cửa phần lớn nền kinh tế trở lại, SMH kết luận.