Bản giám định pháp y và hai đứa trẻ mất cha

Bị ám ảnh bởi lá thư đẫm nước mắt của người vợ trẻ kêu oan cho người chồng tội nghiệp chết tức tưởi sau buổi chiều làm việc với Công an xã; Rồi những hình ảnh lưu lại trong hồ sơ giám định cá nhân người thanh niên này với những vết tích bầm dập, khác thường nhưng lại có kết luận là “chết vì bệnh gan”, tôi quyết định đi tìm sự thật…

Từ câu chuyện của bác sỹ pháp y

Giữa năm 2010, tôi có công việc phải liên hệ công tác với Viện pháp y Quốc gia tìm tư liệu cho loạt bài viết của mình. Công việc xong xuôi, lúc chuẩn bị ra về thì bác sĩ Hồ Kim Châu, khi đó là Trưởng khoa giám định pháp y của Viện Pháp y Quốc gia mời ở lại nghe nốt câu chuyện mà ông đang băn khoăn, day dứt. Sau một hồi trầm ngâm, ông nói có bộ hồ sơ giám định từ Bộ Y tế chuyển sang do người nhà gia đình nạn nhân khiếu nại về cái chết nhiều nghi vấn của một thanh niên còn rất trẻ. Nếu nhìn qua bản ảnh chụp mắt thường cũng thấy rõ nạn nhân gãy xương sườn số 3, gan có máu lấm tấm trên bề mặt và đặc biệt có tới 1,5 lít máu đọng trong ổ bụng… nhưng nạn nhân được cơ quan giám định pháp y cấp tỉnh kết luận là chết do xơ gan.

Không đồng tình với kết luận đó, gia đình đã làm đơn đến Bộ Y tế khiếu nại và cơ quan này đã chuyển hồ giám định đó sang đây, nhưng để có kết luận chính thức, cơ quan giám định pháp y quốc gia phải tiến hành giám định lại. Điều khó khăn là theo quy định hiện hành phải có trưng cầu từ phía cơ quan điều tra hoặc yêu cầu từ phía gia đình nạn nhân thì cơ quan pháp y mới giám định lại và có kết luận chính thức, nhưng tiếc là số điện thoại ghi trên lá đơn hiện không thể liên hệ được, nên không biết cách nào để tìm gia đình nạn nhân…

Từ câu chuyện của bác sĩ Châu và cầm trong tay lá đơn của vợ nạn nhân, tôi kiểm tra trên google lập tức cho ra hàng chục kết quả về nạn nhân Đặng Trung Trịnh, thôn Đoàn Khê, xã Tiên Động, huyện Tứ Kỳ (Hải Dương), bị chết sau buổi “làm việc” với Công an xã. Theo như nội dung vụ án mà các báo đã đưa tin, thời điểm diễn ra vụ việc từ năm 2009, Đặng Trung Trịnh, do có chút hơi men trong người nên đã dẫm vỡ một số viên gạch chưa nung của gia đình người anh họ ở kế bên. Chuyện chỉ có thế nhưng hai anh em cãi nhau nảy lửa, người anh họ gọi điện báo Công an xã. 2h chiều ngày hôm đó, khi Trịnh còn đang ngủ trưa, vợ anh đi làm không có nhà thì có hai Công an viên của xã Tiên Động đến mời Trịnh ra xã làm việc.

Tuy nhiên, đến 5h chiều cùng ngày gia đình nhận được tin Trịnh đã chết tại UBND xã. Tá hỏa, mẹ và vợ của Trịnh mới chạy sang thì lực lượng Công an khống chế không cho vào, cho đến ngày hôm sau gia đình nạn nhân Trịnh mới được mang xác nạn  nhân về mai táng. Cái chết của Trịnh cũng đã được các cơ quan chức năng của tỉnh Hải Dương làm đầy đủ quy trình, giám định và có kết luận nguyên nhân Trịnh chết do bệnh lý nên chỉ khởi tố vụ án về tội “bắt giữ người trái pháp luật”.

Trong các bài viết mà các báo đã đăng, dấu hỏi lớn cũng được đặt ra về kết quả giám định pháp y này khi một người anh họ có mặt trong đêm giám định pháp y thấy Trịnh bị gãy xương sườn, nhiều máu trong ổ bụng, (và gia đình cũng được cung cấp một bản ảnh mổ tử thi đó), nhưng lại có kết luận là nguyên nhân chết do bệnh lý. Tuy nhiên, mọi việc cũng chỉ dừng lại ở đó và… chìm dần.

Và một cái kết có hậu

Với tư liệu mà mình có được, tôi quyết định đăng bài với nội dung có nhiều nghi vấn đặt ra về kết quả giám định cũng như nguyên nhân cái chết của Trịnh. Báo đăng rồi, tôi cũng không có tham vọng về sự đổi thay nào đó bởi thực tế cũng không dễ dàng gì, chỉ cầu mong sao cho gia đình nạn nhân biết được vụ việc và tìm đến Viện pháp y Quốc gia yêu cầu giám định lại để biết rõ hơn nguyên nhân vì sao Trịnh chết. Bất ngờ, thời gian ngắn sau, có một người đàn ông dáng gầy gò, đen đúa tìm đến tòa soạn, tay cầm theo lá đơn kêu cứu. Anh nói rằng được một người ở huyện bên cách nhà anh hai chục cây số mang cho tờ báo này, theo địa chỉ in trên tờ báo anh đã tìm được đến nơi.

Qua câu chuyện tôi mới biết, người đàn ông đó tên Trì, là anh trai nạn nhân Trịnh - người mà tôi đã đề cập đến trong bài báo. Trịnh chết để lại để lại người vợ trẻ mới ngoài hai mươi tuổi, hai con nhỏ, đứa ba tuổi, đứa mới hơn 1 năm cùng người mẹ già. Gia đình Trịnh thuộc diện hộ nghèo của xã, còn người anh trai này đã vào tận Tây Nguyên làm ăn, cuộc sống nói chung cũng khó khăn. Từ khi Trịnh mất, mẹ anh khóc con nhiều đến mức một mắt gần như đã mù hẳn, nên anh phải bỏ việc về quê chăm mẹ cùng các cháu…

Day dứt về câu chuyện bi đát của gia đình Trịnh, thời gian ngắn sau, tôi cùng đồng nghiệp vài tờ báo khác quyết định có chuyến về tận gia đình anh để tìm hiểu thực hư. Đường khá xa, phải mất hơn hai tiếng đồng hồ từ Hà Nội chúng tôi mới đến được nhà Trịnh ở thôn Đoàn Khê. Căn nhà nhỏ lụp xụp nằm lấp giữa hai cái ao nước tù đọng như đã bỏ hoang từ lâu. Thấy khách đến, mẹ của Trịnh, một mắt đã bị mù tay bế đứa bé, tay dắt đứa lớn chạy ra, khi biết chúng tôi là nhà báo về tìm hiểu cái chết của Trịnh bà lại khóc tức tưởi, ai oán. Giữa mùa đông lạnh, đứng trong nhà mà chúng tôi vẫn rét run cầm cập bởi căn nhà trống hoác, gió từ các khe hở tứ phía lùa vào. Mẹ của Trịnh phân trần, hôm nào trời mưa là mấy mẹ con bà cháu phải chạy tứ tung vì nhà dột khắp nơi.

Nhà nghèo đến mức, trong nhà không có vật dụng gì đáng giá 200 ngàn, mẹ Trịnh cho hay, con dâu bà phải để hai cháu cho bà nội trông để đi làm công nhân khu công nghiệp cách nhà xa nên cuối tuần mới về; đồng lương eo hẹp nên mỗi tháng cũng chỉ đưa cho ba bà cháu 200 ngàn đồng, còn thiếu đâu bà con chòm xóm cho thêm, cả hai đứa trẻ đều còi cọc, nheo nhóc như dải khoai…Bà Hào nói như mếu, “bố nó chết, làm đơn ra xã để xin trợ cấp nuôi hai cháu nhưng người ta không cho…”.

Lúc ra về, không ai bảo ai, cả bốn người trong chúng tôi đều tìm trong túi mình còn bao nhiêu tiền đưa cho ba bà cháu với hy vọng có thể đỡ đần họ chút ít trong lúc khó khăn. Suốt cả chặng đường về hôm đó, chúng tôi không ai nói với nhau câu nào, có lẽ mỗi người đều đang đuổi theo ý nghĩ của riêng mình…

Câu chuyện của Trịnh, những đứa con và người mẹ của Trịnh lại một lần nữa hiện diện trên báo Công lý và nhiều tờ báo khác... Sau khi báo phát hành, bạn đọc khắp nơi gọi điện về hỏi thăm và gửi quà từ thiện cho hai cháu nhỏ, các ngành đoàn thể của tỉnh Hải Dương cũng đã có những cuộc thăm hỏi động viên gia đình. Đồng hành cùng những nhà hảo tâm, chúng tôi sau đó đã có nhiều buổi làm việc cấp tập với Công an tỉnh Hải Dương về vụ án Đặng Trung Trịnh. Ông Cao Ngọc Lan, lúc đó là Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an tỉnh Hải Dương đã lập tức chỉ đạo các bộ phận chuyên môn cùng Công an huyện Tứ Kỳ khẩn trương vào cuộc, tiến hành trưng cầu giám định lại để điều tra vụ việc, xác định những cá nhân liên quan đến cái chết của Trịnh…

Bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các cơ quan báo chí- nơi đã giúp gia đình lấy lại được công bằng, anh Đặng Trung Trì, anh trai nạn nhân cũng cho chúng tôi hay, sau khi sự việc được làm sáng tỏ, hai Công an viên cũa xã đã đến gia đình anh xin lỗi và bồi thường, bù đắp tổn thất cho hai cháu nhỏ số tiền 100 triệu đồng, cộng với tấm lòng từ thiện của bạn đọc khắp nơi gửi đến hỗ trợ, đến nay cuộc sống hai cháu đã phần nào đỡ khó khăn hơn. Anh cũng muốn qua Báo Công lý để gửi lời tri ân đến những nhà hảo tâm đã giúp đỡ gia đình nạn nhân Đặng Trung Trịnh, thôn Đoàn Khê, xã Tiên Động, huyện Tứ Kỳ, Hải Dương.

Câu chuyện về gia đình nạn nhân Trịnh có cái kết dẫu chưa thật tròn trịa vì cái chết của Trịnh chỉ có thể được  minh oan chứ không thể lấy lại được, nhưng những người làm báo như chúng tôi cũng cảm thấy nhẹ lòng, ít ra là sau những bài báo, cuộc sống khốn khó của những đứa trẻ mất cha cũng phần nào bớt khó khăn hơn bởi tấm lòng hảo tâm của bạn đọc khắp nơi gửi về ủng hộ. Để rồi sau đó, khi công lý được thực thi cũng chính gia đình nạn nhân-những người mang tâm trạng oán hận kẻ đã gây ra cái chết cho con em mình đã làm đơn xin bãi nại cho những người gây ra tội lỗi cũng chỉ bởi một chữ “tình” rằng người chết thì cũng đã chết rồi, nếu thêm một người tù tội là thêm nỗi đau cho một người mẹ và những đứa con…