Vụ cháu bé bị nước cuốn: Nên khởi tố vụ án?

Như Pháp Luật TP.HCM đã thông tin, sau khi cháu Hoàng Xuân Hiếu (tám tuổi) bị nước mưa cuốn lọt vào cống trên đường số 4 (phường Dĩ An, thị xã Dĩ An, Bình Dương) chiều 16-10, hôm sau Công ty CP Đại Nam (đơn vị thi công và đang quản lý cơ sở hạ tầng khu trung tâm hành chính Dĩ An) mới cho người dùng thanh sắt rào chắn các miệng cống. Chiều 17-10, có mặt tại hiện trường, đại diện Công ty CP Đại Nam thừa nhận: “Công ty cũng nhận một phần trách nhiệm vì tai nạn này”. Trong khi đó, lý giải vì sao các thanh chắn rác không còn ở một số miệng cống dẫn đến tai nạn thương tâm của cháu bé, ông Nguyễn Thanh Phong (Chủ tịch UBND thị xã Dĩ An) cho biết trước đây tất cả miệng cống thoát nước đều có thanh chắn rác nhưng theo thời gian, một số hư hỏng, một số bị mất cắp.

Vấn đề đặt ra là trách nhiệm kiểm tra, giám sát, duy tu, bảo dưỡng công trình của Công ty Đại Nam ra sao mà không phát hiện được những thanh chắn rác ở các miệng cống bị mất, hư hỏng để thay thế kịp thời. Hậu quả chết người đã xảy ra nên trong vụ này, các cá nhân có liên quan ở Công ty Đại Nam sẽ phải chịu trách nhiệm gì? Pháp Luật TP.HCM đã trao đổi với các chuyên gia và nhận được nhiều ý kiến khác nhau.

Chỉ bồi thường dân sự?

“Theo quan điểm của cá nhân tôi thì vụ việc này chỉ dừng lại ở mức độ bồi thường thiệt hại về dân sự chứ khởi tố vụ án hình sự là không ổn. Thông thường các trường hợp như thế này cũng giải quyết tương tự” - TS Phan Anh Tuấn (Trường ĐH Luật TP.HCM) nhận xét.

Theo TS Tuấn, nếu muốn khởi tố vụ án hình sự thì trước hết phải xem có hay không dấu hiệu tội phạm và phải chứng minh được có dấu hiệu tội phạm, cụ thể ở đây là hành vi thiếu trách nhiệm hay có vi phạm quy định về xây dựng của người quản lý. Nếu Công ty Đại Nam đã làm cống với các thanh chắn rác đàng hoàng mà sau đó bị mất trộm thì khó có thể bắt người của công ty phải chịu trách nhiệm hình sự được.

Miệng cống nơi cháu Hiếu bị cuốn vào không có các thanh chắn rác (trên),

ngày hôm sau Công ty Đại Nam mới cho người làm (dưới). Ảnh: V.HỘI

Luật sư Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) cũng nói: “Giả sử cái cống đó là một nguồn nguy hiểm thường xuyên nhưng đơn vị quản lý không làm rào chắn nguy hiểm, không cảnh báo dẫn đến chết người thì trách nhiệm hình sự sẽ rõ ràng hơn. Còn ở đây, ban đầu cái cống đã được lắp đặt an toàn, sau đó vì sự cố mưa, triều cường, trùng hợp bị mất trộm hay hư hỏng đột xuất… nên khó mà kết luận là có dấu hiệu hình sự. Chưa kể, trách nhiệm của phía người quản lý cống cũng không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hậu quả chết người”.

Hay chịu cả trách nhiệm hình sự?

Tuy nhiên, luật sư Chu Văn Hưng (Đoàn Luật sư TP.HCM) lại cho rằng cống là do Công ty Đại Nam quản lý. Công ty phải có trách nhiệm duy tu, bảo dưỡng, nếu hư hỏng, mất mát thì phải sửa chữa, khắc phục kịp thời, nhất là vào mùa mưa. Nếu không sửa chữa mà để xảy ra tai nạn gây hậu quả nghiêm trọng thì phải chịu trách nhiệm, bao gồm cả trách nhiệm dân sự về bồi thường thiệt hại và trách nhiệm hình sự vì thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 285 BLHS). “Theo tôi, cơ quan công an cần phải khởi tố vụ án để điều tra” - luật sư Hưng nói.

Ông Nguyễn Kim Tiếng (nguyên Viện trưởng VKSND quận 5, TP.HCM) cũng đồng tình là có thể khởi tố vụ án thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. “Hành vi thiếu trách nhiệm đã rõ khi Công ty Đại Nam xây dựng, vận hành, sử dụng cơ sở hạ tầng mà không đảm bảo an toàn. Hành vi thiếu trách nhiệm trên dẫn đến hậu quả nghiêm trọng là cháu bé đã chết, như vậy có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả, thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm. Trong tội này, chủ thể là người có chức vụ, quyền hạn, lỗi là vô ý, trong khi hành vi khách quan là không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây ra hậu quả nghiêm trọng” - ông Tiếng nhận xét.

Còn theo luật sư Trương Xuân Tám (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), thực tế cho thấy chỗ cháu bé bị nước cuốn là một miệng cống lớn, khi nước chảy xiết mà không có hệ thống chắn rác sẽ rất nguy hiểm cho người gần đó, không riêng gì trẻ em. Khi xảy ra hậu quả chết người như trong vụ này thì phía Công ty Đại Nam phải chịu trách nhiệm hoàn toàn. Về hình sự, có thể xem xét khởi tố vụ án về hành vi vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 229 BLHS). Nếu không chứng minh được về hình sự thì Công ty Đại Nam cũng phải bồi thường thiệt hại cho gia đình cháu bé.